(Περίληψη ομιλίας του αείμν. διαπρεπή Καθηγητή της Νομικής του Παν/μίου Αθηνών και μεγάλου πνευματικού ηγέτη Αλεξ. Ν. Τσιριντάνη)
Περίληψη από Αλ. Χ. Φράγκο
Σήμερα ο άνθρωπος θέλει το βέβαιο, το ψηλαφητό. Και η επιθυμία του αυτή είναι νόμιμη, είναι σωστή.
Από το άλλο μέρος ο άνθρωπος έχει ανάγκη της πίστεως. Εδώ όμως θα αναφέρω ότι υπάρχει ένας φράκτης που δεν μπορεί να τον υπερβή ο άνθρωπος.
Υπάρχει όμως η επιθυμία μας να δούμε, να κοιτάξωμε πέρα από αυτόν το φράκτη, αλλά μόνο με την πίστη μπορούμε να δούμε πέρα από αυτόν τον φράκτη της ανθρώπινης γνώσης.
Ο υλισμός, ότι δηλαδή το παν είναι ύλη – δεν έχει αποδειχθή. Και αρμόδιοι ερευνητές κατέληξαν στο ότι ο υλισμός είναι ψέμα. Και όσοι δέχονται τον υλισμό, τον δέχονται γιατί τον πιστεύουν. Και μεταφυσική κάνομε και μόνο όταν θέτωμε, όταν ρωτάμε για τέτοια θέματα. Μεταφυσική κάνομε όταν και μόνο θέτομε το ερώτημα της αρχής του παντός. Και ό,τι απαντήσωμε, πίστη κάνομε.
Ο άνθρωπος λοιπόν έχει ανάγκη από βεβαιότητα. Έχει όμως ανάγκη και από πίστη. Και το ερώτημα είναι αν μπορούν αυτά τα δυο να συμβιβασθούν. Το θέμα είναι να βρούμε τη βεβαιότητα που θα στηρίζει την πίστη. Πρέπει κατά κάποιο τρόπο η πίστη να στηρίζεται κάπου. Είναι εκείνο που στο μήνυμά μας το ονομάσαμε νομιμοποίηση. Όπως ο γιατρός μου δίνει χάπια που με πίστη σ΄αυτόν τα παίρνω. Τα παίρνω γιατί είναι ο γιατρός μου. Επομένως πιστεύω μεν αλλά έχω τον λόγο μου που τα παίρνω. Και αυτό είναι βεβαιότητα και πίστη.
Ναι, αλλά το σύμπαν είναι παραπάνω, είναι παραπάνω από ένα χάπι. Όλη πιστεύομε, αλλά πρέπει κάπου να στηρίζεται η πίστη μας.
Και το ερώτημα είναι πως η πίστη μας θα είναι βέβαιη για θέματα που βρίσκονται πέρα από τον «φράκτη» της ανθρώπινης γνώσης. Αν δεν θα πάψω να πιστεύω αλλά πρέπει να βρω τον λόγο για τον οποίο πιστεύω, δηλαδή κάπου στηρίζομαι και πιστεύω.
Θέλω δηλαδή η βεβαιότητα να με συνοδεύει μέχρι τα σύνορα του «φράκτη» και θα τον συνοδεύει μέχρι εκεί με απόδειξη. Από εκεί και πέρα δεν θα υπάρχει απόδειξη γιατί γι΄αυτό φταίει το ανθρώπινο μυαλουδάκι που δεν αντέχει σε παραπέρα έρευνα. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από βεβαιότητα. Αλλά έχει ανάγκη και από πίστη. Και το ζήτημα είναι πως αυτά τα δυο θα συμβιβασθούν. Το ζήτημα είναι να βρούμε την βεβαιότητα που θα στηρίξει την πίστη. Όπως λ.χ. παίρνω τα χάπια που μου έδωσε ο γιατρός μου έχοντας εμπιστοσύνη και βεβαιότητα ότι καλά κάνω και τα παίρνω. Σ΄αυτό υπάρχει και βεβαιότητα και πίστη.
Τα μεγάλα προβλήματα του σύμπαντος θα τα αντιμετωπίσεις με την πίστη. Όλοι πιστεύομε, αλλά πρέπει κάπου να στηρίζεται η πίστη μας.
Το θέμα είναι πως θα έχωμε βέβαιη πίστη. Και η πίστη είναι βέβαιη με την «νομιμοποίηση». Δηλαδή έχω τον λόγο μου που πιστεύω, κάπου στηρίζομαι και πιστεύω.
Θέλω η βεβαιότητα να με συνοδεύει μέχρι τα σύνορα τον «φράκτη». Από κει και πέρα φταίει το ανθρώπινο μυαλουδάκι που δεν αντέχει σε περισσότερη έρευνα. Τότε μόνο η πίστη θα προχωρήσει.
Έχομε το πρόβλημα πώς θα έχωμε βεβαιότητα και πίστη. Από τα γεγονότα που αναφέρονται στη χριστιανική πίστη, έχουν περάσει μέχρι σήμερα δυο χιλιάδες χρόνια. Αυτά τα δυο χιλιάδες χρόνια είναι σπουδαία γιατί αποτελούν πείρα. Και η πείρα αυτή οδηγεί σε ένα αξίωμα που στηρίζει την πίστη. Αξίωμα που δεν επιδέχεται συζήτηση. Είναι το αξίωμα του ψυχικού ανεβάσματος. Ο άνθρωπος είναι πλασμένος για να ανεβαίνει ψυχικά. Αυτό είναι ψηλαφητό. Ότι δηλαδή πρέπει να τείνει προς το ανώτερο. Το ότι όμως υπάρχει και το ανώτατο, η ύψιστη ύπαρξη δηλαδή ο Θεός, αυτό είναι αντικείμενο πίστεως. Αλλά η πίστη αυτή αρχίζει αφού η ψηλάφηση του ανώτερου με ανεβάσει ψηλά, πολύ ψηλά, μέχρι θα έλεγα τα Ιμαλάϊα, οπότε την κορυφή τη βλέπω με την πίστη. Αυτό για μένα είναι η πρόταση που στηρίζει την πίστη.
Πιστεύω δηλαδή στο ύψιστο γιατί ψηλαφώ το ανώτερο. Εκεί στηρίζεται η νομιμοποίηση της πίστεώς μου. Θεωρώ ότι η άρνηση του ανώτερου είναι παραλογισμός. Ενώ η πίστη στο ανώτατο είναι η λογικότερη εκδοχή. Γιατί πέρα από το ανώτερο είναι το ανώτατο.
Αυτό το ονομάζω η βιολογική απόδειξη της υπάρξεως του Θεού. Βλέπω δηλαδή ότι η βιολογικότερη ζωή για τον άνθρωπο είναι η ζωή της πίστεως.
Ώστε η εσωτερική πληροφορία του ανεβάσματος που φέρνει η πίστη είναι εκείνη που στηρίζει την πίστη. Ο άνθρωπος με την πίστη ανεβαίνει, ενώ η απιστία τον κατεβάζει ψυχικά. Και αυτό δίνει την πεποίθηση ότι είναι αδύνατον εκείνο που ανεβάζει ψυχικά τον άνθρωπο να είναι ψέμα.
(Περισσότερα βλέπε: «Η πίστις ως βίωμα», τόμος Θ΄σελ. 212 επ. «Εκδόσεις Συζήτηση»).
