(Από το κορυφαίο βιβλίο του αείμν. Καθηγ. Α.Ν. Τσιριντάνη «ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΜΕ ΕΠΙΓΝΩΣΗ»)
Παρουσίαση από Αλεξ. Χ. Φράγκο
Και τα τέσσερα Ευαγγέλια, ευθύς μετά την Σταύρωση και τον θάνατο, αναφέρουν και περιγράφουν την Ανάσταση του Ιησού και τις εμφανίσεις του στους Αποστόλους ύστερα από την Ανάσαση. Και επί πλέον ο Απόστολος Παύλος μιλάει για την Ανάσταση και σε πολλά άλλα μέρη, ιδιαίτερα όμως στην γνωστή περικοπή Α΄ επιστ. προς Κορινθίους ιε΄12-34, όπου φαίνεται και πόσο κεντρική σπουδαιότητα έχει για το όλο χριστιανικό μήνυμα το γεγονός και το κήρυγμα της Αναστάσεως. Άλλωστε με αυτή την εξαγγελία της Αναστάσεως ο Παύλος κατέκλεισε την τόσο θεμελιακή σε σπουδαιότητα δημηγορία του στον Άρειο Πάγο.
Εδώ όμως προβάλλει ένα ζήτημα, το πρώτο ζήτημα. Αμφισβητείται αν τα Ευαγγέλια στην αρχική τους μορφή περιέχουν την διήγηση για την Ανάσταση. Ομολογώ όμως ότι δεν καλοκατάλαβα, πως αλλοιώς μπορούσαν να κλείνουν τα Ευαγγέλια στην αρχική τους μορφή, αν δεν περιείχαν την διήγηση για την Ανάσταση. Τα Ευαγγέλια έλεγαν ότι ο Ιησούς είπε τούτο και εκείνο και κατόπιν εσταυρώθηκε, τον έθαψαν και ετελείωσε η ιστορία; Ας με συγχωρήσει ο αναγνώστης, αλλά εγώ δεν θεωρώ σοβαρές τέτοιες σκέψεις. Τα ευαγγέλια εγράφησαν για να φέρουν το χαρούμενο μήνυμα της Αναστάσεως. Στον νου των Ευαγγελιστών – αυτό είναι το μόνο φυσικό – πρώτα υπήρχε το ότι θα γράψουν για την Ανάσταση και έπειτα όλα τα άλλα, έστω και αν, για λόγους χρονικού ειρμού, πρώτα εγράφηκαν τα άλλα και έπειτα η Ανάσταση. Ότι δε η Ανάσταση ήταν για τους Ευαγγελιστάς το πρωτεύον, το κύριο, αυτό φαίνεται και από το ότι για την Ανάσταση μιλούν και οι τέσσερις Ευαγγελισταί, ενώ δεν συμβαίνει αυτό για άλλα γεγονότα της ζωής του κυρίου. Γι΄αυτήν την γέννηση του Ιησού ούτε ο Μάρκος μιλά ούτε ο Ιωάννης. Μιλούν όμως όλοι για την Ανάσταση. Γιατί αν δεν επρόκειτο να μιλήσουν για την Ανάσταση δεν υπήρχε λόγος να ανοίξουν το στόμα τους ή να πιάσουν την πέννα, τον «κάλαμον» στο χέρι.
Δεν μπορεί, λοιπόν, να γίνει σοβαρή αμφισβήτηση πως οι αφηγήσεις για την Ανάσταση είναι γνήσιο μέρος του περιεχομένου των Ευαγγελίων ευθύς από την αρχή. Το ζήτημα είναι αν οι αφηγήσεις αυτές είναι αληθινές.
Νομίζω, ότι, αν περιεχόμενο των αφηγήσεων δεν ήταν ένα θαύμα, δεν θα υπήρχε κανείς που να είχε λόγο να αμφισβητήσει την αλήθεια των αφηγήσεων αυτών. Γιατί να την αμφισβητήσει; Σε τι οι αφηγήσεις αυτές είναι λιγότερο αξιόπιστες από οποιανδήποτε άλλη ιστορική αφήγηση, τουλάχιστο μέχρι της εποχής όπου η τεχνική πρόοδος παρέχει δυνατότητες ελέγχου (π.χ. ανατρέχομε στις εφημερίδες της εποχής κ.λ.π.); Γιατί δηλαδή, πιστεύομε σε τόσους και τόσους ιστορικούς συγγραφείς και δεν θα πιστέψωμε στους Ευαγγελιστάς;
Το ζήτημα όμως δημιουργείται από το ότι οι αφηγήσεις αυτές περιεχόμενό τους έχουν ένα θαύμα και μάλιστα θαύμα αναστάσεως εκ των νεκρών, οπότε καταλαβαίνομε εκείνον που λέει ή αν θέλετε τα εκατομμύρια εκείνων που λένε, ότι «εγώ, απλούστατα, δεν πιστεύω στα θαύματα και επομένως δεν πιστεύω ούτε στις αφηγήσεις των Ευαγγελίων για την Ανάσταση».
Ναι, αλλά εδώ προβάλλει πάλι εκείνο που λέμε πολλές φορές σε τούτη την εργασία. Ότι δηλαδή δεν αρκεί να λες τι δεν πιστεύεις, αλλά και τί δέχεσαι στη θέση εκείνων που απορρίπτεις. Και ή να φέρεις απόδειξη (αλλά α π ό δ ε ι ξ η) εκείνων που δέχεσαι ή να ομολογείς πως αυτό που λες είναι αναπόδεικτο κι ότι και συ π ι σ τ ε ύ ε ι ς, απλούστατα, αυτά που λές, δ ε ν τ α ξ έ ρ ε ι ς. Και μπροστά στα κείμενα που μιλούν για την Ανάσταση συ που αρνείσαι να τα πιστέψεις πρέπει να κάνεις πιο συγκεκριμένο και ωρισμένο τι πιστεύεις για τα κείμενα αυτά.
Η απάντηση του αρνητού θα είναι περίπου πως οι Ευαγγελισταί επλανήθηκαν. Ενόμισαν πως είδαν τον Χριστό αναστημένο και αυτό ήταν, απλούστατα, η φαντασία τους. Αυτό άλλωστε έχει λεχθεί ως τώρα αναρίθμητες φορές.
Μπορείτε να το λέτε αυτό, με μιάν όμως προϋπόθεση: Ότι δεν έχετε διαβάσει ποτέ τις διηγήσεις για την Ανάσταση μέσα στα Ευαγγέλια. Διαβάστε τις και πέστε στην συνείδησή σας αν είναι δυνατόν οι διηγήσεις αυτές να είναι φαντασία. Αυτές οι αφηγήσεις δεν μιλούν για μια στιγμιαία εμφάνιση που να μπορεί κανείς να υποθέσεις πως πρόκειται για φαντασία. Ίσα-ίσα είναι τέτοιες που αποκλείουν κάθε παρόμοια υπόθεση. Όσοι θέλουν να αρνηθούν την αλήθεια αυτών που γράφουν τα Ευαγγέλια για την Ανάσταση, ένα μένει να πουν: Ότι οι Ευαγγελισταί, απλούστατα, ψεύδονται. Γιατί δεν το λένε αυτό;
Γιατί… γιατί, μα τα είπαμε. Μια κουβέντα είναι αυτή, να πούμε πως οι Ευαγγελισταί «από κοινού συμφέροντος ορμώμενοι» εσκάρωσαν μια τέτοια ψευδολογία και με τόσες λεπτομέρειες. Και με σκοπό ποιο; Να γίνουν αποσυνάγωγοι, να διωχθούν, να υποστούν μαρτυρικό θάνατο για ένα ψέμα που αυτοί εσκάρωσαν. Εγώ πάντως δεν μπορώ να το πιστέψω αυτό. Τα είπαμε και παραπάνω. Άλλος δυσκολεύεται να δεχθεί το θαύμα, εγώ δυσκολεύομαι ή μάλλον μου είναι αδύνατο, να δεχθώ το ψέμα, ότι δηλαδή εδώ υπάρχει ένα ψέμα. Αν κάτι είναι βέβαιο στη ζωή μου, είναι πως οι Ευαγγελισταί ήσαν ειλικρινείς άνθρωποι. Λένε, βέβαια, πράγματα που είναι ξ έ ν α από την εμπειρία μας, δηλαδή εμείς οι σημερινοί άνθρωποι δεν βλέπομε τέτοια πράγματα, δεν έχομε εμπειρία. Αλλά αν παραδεχθώ πως οι Ευαγγελισταί ψεύδονται θα πω πράγματα που είναι α ν τ ί θ ε τ α στην εμπειρία μου, γιατί, πώς το θέλετε, είναι αντίθετο στην εμπειρία μου σαν κοινωνικού ανθρώπου να δεχθώ ότι βρέθηκαν άνθρωποι να σκαρώσουν ένα τέτοιο ψέμα μόνο και μόνο για να έχουν την ευχαρίστηση να υποστούν διωγμό ή ενδεχομένως μαρτυρικό θάνατο.
Τελειώνω, γιατί δεν βλέπω τι νόημα θα είχε να συνεχίσω την συζήτηση. Με την Ανάσταση ερχόμαστε μπροστά σε μια διχάλα. Ή θα δεχθούμε την Ανάσταση ή δεν θα την δεχθούμε. Εγώ την δέχομαι. Χωρίς δυσκολία; Όχι! Με πολλή δυσκολία, γιατί μου λείπει η διευκόλυνση από σύγχρονη παρόμοια εμπειρία. Αλλά, αν μου ήταν δύσκολο να δεχθώ την Ανάσαση, μου είναι αδύνατο να πιστέψω όσα λέγονται από εκείνους που την αρνούνται.
(Βλ. «Για μια πορεία με επίγνωση» σελ. 91 επ. «Εκδόσεις Συζήτησις»).
Και τελειώνοντας μια πιο εκτεταμένη σχετική έρευνα, κατέληξε ως εξής:
……………………………………………………………………………………………………
Έρχομαι, λοιπόν, να σας καταθέσω ότι αυτή η πάλη έγινε μέσα μου. Πιστεύω ότι ανέστη ο Χριστός. Πιστεύω ότι η μαρτυρία για το γεγονός της Ανάστασης είναι η ισχυρότερη ιστορική μαρτυρία που υπάρχει. Το μόνο που μένει, βέβαια, είναι να βγάλωμε όλες τις συνέπειες από την πίστη αυτή. Και ας μη φοβώμαστε ούτε την τυχόν αμφιβολία. Μη στενοχωριέστε εάν αμφιβάλλετε, αρκεί πραγματικά να αμφιβάλλετε. Επί τέλους, σκεφθήτε ότι είναι εξ ίσου δυνατόν να είναι και αυτό το γεγονός έτσι όπως μαρτυρείται. Εκείνο που δεν επιτρέπεται, γιατί είναι παράλογο να το ισχυρισθείς, είναι ότι είναι ψέματα. Να μου πεις ότι δεν μπορώ να το πιστέψω, το καταλαβαίνω. Να μου πεις ότι αμφιβάλλω, το καταλαβαίνω. Αλλά να ρυθμίσεις τη ζωή σου με το ότι η Ανάσταση είναι ψέμα, δεν βλέπω κανένα σοβαρό λόγο που να δικαιολογεί τέτοια απόφαση. Γι΄αυτό λέω ότι πρέπει να βγάλωμε τις συνέπειες από την πίστη στην Ανάσταση, εν όψει μάλιστα και του πνευματικού τούνελ που περνάμε.
Σας έχω μιλήσει, κύριοι, για την πορεία της ανθρωπότητας. Δεν αναφέρομαι τώρα στα ελληνικά, αλλά στα πανανθρώπινα, στα αφορώντα όλο τον κόσμο. Λοιπόν, δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένος από την πορεία αυτή και προτιμώ να συμφιλιώνομαι με την σκοτεινότερη άποψη για την εξέλιξη της διεθνούς καταστάσεως. Αποστολή είναι το φώς της Ανάστασης να διαλύει το σκοτάδι από τα παγκόσμια γεγονότα. Ξέρετε ότι από αυτή την εργασία, όχι μόνο κανένα ωφέλημα, δεν έχω αλλά μάλλον ζημία μεγάλη. Πολλές φορές μάλιστα περνάω δοκιμασίες από πειρασμούς που μου λένε: Αν αντί να ασχολείσαι με αυτά, είχες βγάλει ένα Σύστημα Εμπορικού Δικαίου, δεν θα ήταν καλύτερα; Έχω, επομένως, το δικαίωμα να σας πω: Ένας φίλος σας σάς είπε τι του συνέβη μέσα του. Νομίζω ότι αυτό και μόνο είναι σεβαστό. Μη σπεύσετε να το απορρίψετε, γιατί μπορεί τότε να απορρίψετε το μόνο βοήθημα για τη ζωή σας.
Το νόημα της Ανάστασης είναι η λέξη «χαίρετε». Έχομε ανάγκη από χαρά. Τη χαρά όμως δεν θα μας την δώσει ούτε η εφημερίδα ούτε το ραδιόφωνο ή η τηλεόραση. Θα μας την δώσει το Ευαγγέλιο της Ανάστασης. Και η ευχή είναι, οτιδήποτε και αν φέρει το μέλλον, να μας συνοδεύει η χαρά της Ανάστασης».
(Βλ. «Η πίστις ως βίωμα», τόμος ΣΤ΄,σελ. 44 επ., «Εκδόσεις Συζήτησις»).
Σχόλιο Α.Χ. Φράγκου:
Νομίζω, ότι είναι η πιο αντικειμενική και πειστική έρευνα που υπάρχει για την Ανάσταση του Χριστού. Ο Χριστός πραγματικά Αναστήθηκε. Και το γεγονός αυτό έχει τεράστιες ευεργετικές συνέπειες για τη ζωή του ανθρώπου και ιδίως του νέου και της νέας μας. Οι νέοι μπορεί να ζητήσουν με την προσευχή τους να γίνει ο Αναστάς Κύριος ο καθημερινός Θείος Συνοδοιπόρος, βοηθός, προστάτης και εμπνευστής καλών έργων και του ψυχικού ανεβάσματος που χαρακτηρίζει τον σωστό και ανώτερο άνθρωπο. Οι νέοι ας μην αδιαφορήσουν για την μοναδική αυτή ευκαιρία. Γιατί είναι σαν να περιφρονούν το μέλλον τους και την ευτυχία τους!
